Dolar (USD) nedir? dolar çeşitleri nelerdir? küresel ekonominin belkemiği olarak kabul edilen dolar, tarih boyunca birçok ülkenin ekonomik sisteminde rezerv para birimi olarak önemli bir rol oynamıştır. Günümüzde de uluslararası ticaretteki etkisini sürdüren dolar, küresel finansal piyasalarda kilit bir pozisyonda bulunuyor. Peki, doların bu önemli konumunu belirleyen faktörler nelerdir? Bu yazıda doların ne olduğundan, dolar kurunun nasıl belirlendiğine ve farklı dolar çeşitlerine kadar birçok konuyu ele alacağız.

Dolar (USD) Nedir?

Dolar (USD), Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) resmi para birimidir. ABD’nin bağımsızlık mücadelesini takiben 18. yüzyılın ortalarında resmi para birimi olarak kabul edilen dolar, o tarihten bu yana küresel ekonomi sahnesinde önemli bir rol oynamaktadır. Doların uluslararası tanınırlığını simgeleyen sembol “$” ve kısaltması “USD” (United States Dollar) olarak kabul edilmiştir. Doların uluslararası finans sistemindeki rolü, ABD’nin ekonomik gücüyle doğrudan ilişkilidir. Ayrıca dolar, diğer ülkelerin rezerv varlıklarında da önemli bir yer tutarak küresel ekonomide belirleyici bir konuma sahiptir.

Dolar Kuru Nedir?

Dolar kuru, doların farklı ülkelerin para birimleri karşısındaki değerini ifade eder. Bir ülkenin para biriminin dolar karşısındaki değeri, yalnızca o ülkenin ekonomik durumunu değil, aynı zamanda ticaret dengesini ve uluslararası piyasadaki etkileşimini de yansıtan önemli bir göstergedir. Dolar kuru, yatırımları ve ekonomik istikrarı etkileyen bir parametre olması nedeniyle finans dünyasında büyük bir ilgi görmektedir.

Dolar Kuru Neye Göre Belirlenir?

Dolar kuru, küresel ekonomideki çeşitli faktörlerin etkileşimi sonucunda belirlenen ve sürekli değişen bir parametredir. İşte dolar kurunu etkileyen başlıca faktörler:

Arz ve Talep Dengesi

Arz ve talep dengesi, döviz piyasasında dolar kurunun belirlenmesinde kritik bir rol oynar. Arz, piyasada dolar bulunduran kişi sayısını temsil ederken talep, dolar satın almak isteyen kişi sayısını ifade eder. Bir ülkenin dolarına talep yüksek olduğunda, dolar kurunun değeri de artar. Talep az olduğunda ise dolar kurunun değeri düşer.

Faiz Oranları

Faiz oranları, dolar kurunun belirlenmesinde önemli bir faktördür. Yüksek faiz oranları, bir ülkenin para birimine olan talebi artırabilir. Örneğin, yatırımcılar yüksek faiz oranlarına sahip bir ülkede daha yüksek gelir elde etme olasılığından dolayı o ülkenin para birimine daha fazla talep gösterebilir. Bu durumda diğer para birimleri dolar karşısında değer kaybettiğinden Dolar (USD) Nedir? Dolar Çeşitleri Nelerdir? dolar kuru yükselir. Düşük faiz oranları ise yatırımcıları diğer ülkelerde daha yüksek getiri aramaya yönlendireceğinden dolar kuru düşebilir.

Enflasyon

Enflasyon, fiyatların genel seviyesindeki artışı ifade eder. Enflasyon arttıkça dolar cinsinden mal ve hizmetlerin satın alma gücü azalır. Bu durum da tüketicilerin daha az mal ve hizmet satın alabilmesine yol açar. Bu nedenle enflasyon arttığında dolar talebi artar ve dolar kuru da yükselir.

Ekonomik Büyüme

Bir ülke ekonomik açıdan büyüdüğünde, yatırımcılar daha fazla kâr elde etmek için o ülkeye yatırım yapmaya yönelir. Ekonomik büyüme arttığında dolar kuru da yükselir. Ekonomik büyüme aynı zamanda ülkenin ihracatını artırarak döviz kazancını artırabilir ve dolar kurunun düşmesine neden olabilir.

Siyasi İstikrar

Siyasi istikrar, bir ülkede siyasi belirsizliklerin bulunmaması anlamına gelir. Siyasi istikrar sağlandığında yatırımcılar o ülkeye daha fazla güven duyar ve yatırım yapmaya yönelir. Yapılan yatırım arttıkça dolar talebi azalır ve dolar kuru düşer.

Uluslararası Ticaret

Bir ülkenin diğer ülkelerle yaptığı mal ve hizmet ticareti uluslararası ticaret olarak adlandırılır. Bir ülke ticaret fazlası veriyorsa, o ülke daha fazla mal ve hizmet ihraç ediyor demektir. Bu nedenle ülkenin para birimi değeri artar ve dolar kuru düşer.

Dolar Nasıl Hesaplanır?

Dolar kuru hesaplanırken kullanılan temel formül, bir ülkenin para biriminin bir Amerikan dolarına eşit değerini ifade eder. Örneğin; 1 Türk lirasının (TL) 0,035 Amerikan dolarına eşit olması durumunda dolar kuru hesaplaması, TL’nin USD’ye bölünmesiyle yapılır. Bu hesaplamaya göre dolar fiyatı 28,57 TL’ye denk gelir.

Dolar Çeşitleri Nelerdir?

Amerikan doları, 1, 2, 5, 10, 20, 50 ve 100 $ olmak üzere yedi farklı değerde banknottan oluşur. Bu banknotların tümü ABD Federal Rezervi (FED) tarafından basılmaktadır. 1 dolarlık banknot ABD’de yaygın olarak kullanılırken, 20 dolarlık banknot dünyada yaygın olarak kullanılmaktadır. Dünya genelinde kullanılan farklı dolar çeşitleri ise aşağıdaki gibidir:

• Amerikan doları (USD)
• Avustralya doları (AUD)
• Bahama doları (BSD)
• Doğu Karayipler doları (XCD)
• Belize doları (BZD)
• Bermuda doları (BMD)
• Brunei doları (BND)
• Cayman Adaları doları (KYD)
• Etiyopya doları (ETB)
• Guyana doları (GYD)
• Jamaika doları (JMD)
• Kanada doları (CAD)
• Liberya doları (LRD)
• Singapur doları (SGD)
• Yeni Tayvan doları (TWD)
• Trinidad ve Tobago doları (TTD)
• Yeni Zelanda doları (NZD)
• Zimbabwe doları (ZWL)

Para Birimi Dolar Olan Ülkeler Hangileri?

Dolar sembolünü kullanan ve para birimi dolar olan ilk ülke Amerika Birleşik Devletleri’dir. ABD’ye bağlı Amerikan Samoası, Guam, Kuzey Mariana Adaları, Porto Riko ve Virgin Adaları bölgelerinde de dolar kullanılmaktadır. Para birimlerini dolarla sabitleyen diğer ülkeler ise Bahamalar, Barbados, Belize, Grenada, Guyana, Jamaika, Cayman Adaları, Saint Kitts ve Nevis, Saint Lucia, Saint Vincent ve Grenadinler, Trinidad ve Tobago olarak sıralanmaktadır. Para birimlerini dolarla değiştiren ülkeler arasında Kanada, Avustralya, Yeni Zelanda, Tayvan ve Singapur gibi ülkeler yer almaktadır.

Ülke İsmi	Para Birimi	Kısaltması	Sembolü
Amerika Birleşik Devletleri	Amerikan doları	USD	$
Avustralya	Avustralya doları	AUD	$
Bahama	Bahama doları	BSD	$
Barbados	Doğu Karayipler doları	BBD	$
Belize	Belize doları	BZD	BZ$
Bermuda	Bermuda doları	BMD	$
Brunei	Brunei doları	BND	$
Cayman Adaları	Cayman Adaları doları	KYD	$
Etiyopya	Etiyopya doları & biri	ETB	ETB
Guam	Amerikan doları	USD	$
Guyana	Guyana doları	GYD	$
Grenada	Doğu Karayipler doları	XCD	$
Jamaika	Jamaika doları	JMD	J$
Kanada	Kanada doları	CAD	$
Liberya	Liberya doları	LRD	$
Saint Kitts	Doğu Karayipler doları	XCD	$
Saint Vincent	Doğu Karayipler doları	XCD	$
Singapur	Singapur doları	SGD	$
Tayvan	Yeni Tayvan doları	TWD	NT$
Trinidad	Trinidad ve Tobago doları	TTD	$
Yeni Zelanda	Yeni Zelanda doları	NZD	$
Zimbabwe	Zimbabwe doları	ZWL	Z$