Avrupa’da Sosyal Ekonomi

Avrupa’da sosyal ekonomi sosyal kurumlar, ortak ekonomik ve siyasi yakınlıklar temelinde gruplar oluşturmaya doğal olarak eğilimlidirler. Avrupa’da sosyal ekonomi kapsamına giren kooperatifler, mütüel şirketler, dernekler ve vakıflar gibi dört ana girişim ve organizasyon biçimi bulunmaktadır (Westlund, 2003). Bu kurumlar, kendilerini temsil eden çok sayıda organizasyon aracılığıyla seslerini duyurmaktadırlar. Avrupa’daki sektörel çabaların bir sonucu olarak, kredi, işçi ve tarım kooperatiflerine ek olarak mütüel sigorta şirketleri, vakıflar ve tasarruf sandıklarını temsil eden kurumlar, birlikler ve platformlar ortaya çıkmıştır.

Bu yazı, Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesi’nin (EESC) 2012 yılı raporundan yararlanarak, her biri için temsilci kuruluşları kısaca tanıtmayı amaçlamaktadır. Ayrıca, Avrupa’da sosyal ekonomiyi temsil eden kuruluşlar olarak bilinen platformlar ve ağlara da değinilecektir. Elbette, sosyal ekonominin örgütlenme biçimleri bu yazıyla sınırlı kalmayacak; konuyu farklı örnekler üzerinden incelemeyi ve karşılaştırmalar yapmayı amaçlayan diğer yazılara da yer verilecektir.

Kooperatifler için Temsilci Kuruluşlar

1. EUROCOOP (European Community of Consumer Cooperatives): Avrupa Tüketici Kooperatifleri Topluluğu
2. CECODHAS (European Liaison Committee for Social Housing): Avrupa Sosyal Konut İrtibat Komitesi
3. CECOP (European Confederation of Workers’ Cooperatives, Social Cooperatives and Participative Enterprises): Avrupa İşçi Kooperatifleri, Sosyal Kooperatifler ve Paylaşımcı Girişimler Konfederasyonu
4. COGECA (General Confederation of Agricultural Cooperatives): Tarım Kooperatifleri Genel Konfederasyonu
5. GEBC (European Cooperative Banking Group): Avrupa Kooperatif Bankacılığı Grubu
6. UEPS (European Union of Social Pharmacies): Avrupa Birliği Sosyal Eczaneleri

Tüm bu kooperatif temsilci kuruluşları, Cooperatives Europe (Avrupa Kooperatifleri) çatısı altında bir araya gelmektedir.

Mütüel Şirketler için Temsilci Kuruluşlar

1. AIM (International Association of Mutual Societies): Uluslararası Mütüel Şirketler Birliği
2. AMICE (Association of Mutual Insurers and Insurance Cooperatives in Europe): Avrupa Mütüel Sigortacılar ve Sigorta Kooperatifleri Birliği

Dernekler ve Sosyal Eylem Kurumları Temsilci Kuruluşlar

1. CEDAG (European Council of Associations of General Interest): Avrupa Kamu Yararına Çalışan Dernekler Konseyi
2. EFC (European Foundation Centre): Avrupa Vakıf Merkezi
3. Social Platform (European Platform of Social NGOs): Avrupa Sosyal Sivil Toplum Kuruluşları Platformu

Bu temsilci kuruluşların çoğu, Avrupa Sosyal Ekonomisi (Social Economy Europe, SEE) üyesidir. SEE’nin temeli, Kasım 2000’de kurulan Avrupa Kooperatifler, Mütüel Şirketler, Dernekler ve Vakıflar Daimi Konferansı (CEP-CMAF) olarak atılmış ve Ocak 2008’de adı Avrupa Sosyal Ekonomisi olarak değiştirilmiştir.

Son 15 yılda, Avrupa’da sosyal ekonomiyi temsil eden platformlar, devlet kurumları ve/veya şirketlerle işbirliği içinde sosyal ekonomiyi teşvik etmek amacıyla çeşitli ağlar Avrupa’da Sosyal Ekonomi oluşturulmaya başlanmıştır. Örneğin, ESMED (the Euro-Mediterranean Social Economy Network) gibi ulusal ve bölgesel sosyal ekonomi platformları, REVES (the European Networks of Cities & Regions for the Social Economy) gibi şehirler ve bölgeler arası ağlar, ENSIE (the European Network for Social Integration Enterprises) gibi sosyal entegrasyon işletmeleri ağı ve FEDES (European Federation of Social Employers) gibi sosyal işverenler federasyonu bu çabaların öne çıkan örneklerindendir. CIRIEC-International ise işletmeleri, kamu sektörünü ve araştırmacıları bir araya getiren, Avrupa genelinde sosyal ekonomi ve kooperatif ekonomisi alanında uzmanlaşmış bir kurum olarak öne çıkmaktadır.