Beklenen getiri nedir? Beklenen getiri, finansal yatırım analizinde önemli bir kavramdır ve yatırımcıların, yatırımlarından elde etmeyi umdukları ortalama getiri hakkında bilgi sağlar. Bu kavram, özellikle belirsizlik içeren yatırımlarda, potansiyel getirileri ve riskleri anlamak için kritik bir araçtır.

Beklenen Getiri Nedir?

Beklenen getiri, bir yatırımın olası getirilerinin her birinin gerçekleşme olasılığıyla çarpılması ve bu çarpımların toplamının alınmasıyla hesaplanan ortalama getirisidir. Başka bir deyişle, tarihsel getiri oranlarına (RoR) dayalı olarak gelecekteki kâr veya zarar beklentisidir. Bu kavram, yatırımcıların hangi yatırımın daha Beklenen Getiri Nedir? fazla potansiyel getiri sunduğunu ve bu getiriyi elde etme olasılığını değerlendirmesine yardımcı olur.

Beklenen Getiri Nasıl Hesaplanır?

Beklenen getiri hesaplamaları, finansal analizlerin temel bir parçasıdır ve modern portföy teorisi (MPT) ve opsiyon fiyatlandırma modelleri gibi çeşitli finansal teorilerde önemli bir yer tutar. Beklenen getiriyi hesaplamak için aşağıdaki formül kullanılır:

Beklenen Getiri=∑(Getirii×Olasılıki)\text{Beklenen Getiri} = \sum (\text{Getiri}_i \times \text{Olasılık}_i)Beklenen Getiri=∑(Getirii​×Olasılıki​)

Burada,

• Getirii\text{Getiri}_iGetirii​: Olası her bir getiriyi temsil eder.
• Olasılıki\text{Olasılık}_iOlasılıki​: O getiri ile ilişkilendirilen gerçekleşme olasılığını ifade eder.

Örneğin, bir yatırımın %50 olasılıkla %20 kazanç sağlayacağı ve %50 olasılıkla %10 kayıp yaşatacağı varsayılırsa, beklenen getiri şu şekilde hesaplanır:

$\text{Beklenen Getiri}=(0.50\times 0.20)+(0.50\times -0.10)=0.10-0.05=0.05\text{veya}$

Beklenen Getirinin Önemi

Beklenen getiri, bir yatırımın ortalama net sonucunun pozitif mi yoksa negatif mi olduğunu belirlemek için kullanılır. Yatırımcılar, bu değer aracılığıyla yatırımlarının getiri potansiyelini ve risk düzeyini değerlendirirler. Beklenen getiri, genellikle geçmiş verilere dayanır ve gelecekteki performansın garantisi olmasa da makul beklentiler belirlemek için kullanılır. Yatırımların beklenen getirileri, tarihsel verilerin uzun vadeli ağırlıklı ortalaması olarak düşünülebilir.

Beklenen Getirinin Kullanım Alanları

Beklenen getiri, finansal analizlerde birçok alanda kullanılır:

1. Portföy Yönetimi: Bir portföyün beklenen getirisi, yatırımcılara bu portföyün uzun vadede ne tür bir getiri sağlayabileceği hakkında bilgi verir.
2. Yatırım Kararları: Yatırımcılar, beklenen getiriyi kullanarak hangi yatırımın daha yüksek getiri sağlayabileceğini ve bu getiriyi elde etme olasılığını değerlendirirler.
3. Risk Yönetimi: Beklenen getiri, risk yönetim stratejilerinin bir parçası olarak kullanılarak olası zararların minimize edilmesine yardımcı olur.
4. Finansal Modelleme: Modern portföy teorisi (MPT) ve Black-Scholes modeli gibi finansal modellerde beklenen getiri hesaplamaları temel bileşenlerdir.

Beklenen Getiri ve Risk İlişkisi

Beklenen getiri, yatırımın risk profili ile doğrudan ilişkilidir. Yatırımlar, sistematik ve sistematik olmayan risklere maruz kalabilirler:

• Sistematik Risk: Piyasa geneline yayılmış risklerdir ve tüm yatırımcıları etkileyebilir. Örneğin, ekonomik durgunluk veya faiz oranlarındaki değişiklikler gibi makroekonomik faktörlerdir.
• Sistematik Olmayan Risk: Belirli bir şirket veya sektöre özgü risklerdir. Örneğin, bir şirketin iflası veya bir sektördeki düzenleyici değişiklikler gibi spesifik olaylar bu tür risklere örnektir.

Beklenen Getiri ve Finansal Modeller

Bireysel yatırımlar veya portföyler için beklenen getiri aşağıdaki gibi hesaplanabilir:

$\text{Beklenen Getiri}=\text{Risksiz Prim}+\beta (\text{Beklenen Piyasa Getirisi}-\text{Risksiz Prim})$

Burada,

• $\text{Risksiz Prim}$: Genellikle devlet tahvilleri gibi risksiz kabul edilen varlıkların getirisidir.
• $\beta$: Yatırımın, piyasa geneline kıyasla ne kadar değişken olduğunu ölçen bir katsayıdır.

Bu formül, risksiz getiri oranını aşan beklenen getirinin, yatırımın Beklenen Getiri Nedir? betasına veya piyasa değişkenliğine bağlı olduğunu gösterir.

Beklenen Getiri ve Standart Sapma

Beklenen getiri ve standart sapma, bir portföyü analiz etmek için kullanılan iki önemli istatistiksel ölçüttür:

• Beklenen Getiri: Bir portföyün ortalama getirisini gösterir ve portföyün olası getiri dağılımının ortalamasıdır.
• Standart Sapma: Getirilerin ortalamadan ne kadar saptığını ölçer ve portföyün riskini temsil eder.

Örneğin, iki yatırımın son beş yıldaki yıllık performans sonuçlarına bakalım:

Yatırım A:

• Yıl 1: %12
• Yıl 2: %2
• Yıl 3: %25
• Yıl 4: -%9
• Yıl 5: %10

Yatırım B:

• Yıl 1: %7
• Yıl 2: %6
• Yıl 3: %9
• Yıl 4: %12
• Yıl 5: %6

Her iki yatırımın da %8 beklenen getiri sağladığını varsayalım. Ancak, Yatırım A’nın standart sapması %11,26 iken, Yatırım B’nin standart sapması %2,28’dir. Bu durum, Yatırım A’nın daha volatil olduğunu ve daha yüksek risk taşıdığını gösterir.

Beklenen Getirinin Sınırlamaları

Beklenen getiri hesaplamaları, yatırım kararlarını vermek için tek başına yeterli değildir. Aşağıdaki nedenlerden dolayı dikkatli değerlendirilmelidir:

1. Risk Faktörleri: Beklenen getiri, olası risk faktörlerini tam olarak yansıtmaz. Yatırımcılar, risk faktörlerini de dikkate almalıdır.
2. Tarihsel Veriler: Beklenen getiri hesaplamaları genellikle geçmiş verilere dayanır ve gelecekteki getirilerin garantisi değildir.
3. Standart Sapma: Yatırımların riskini ve volatilitesini de göz önünde bulundurmak önemlidir. Sadece beklenen getiriyi dikkate almak, yatırımın gerçek risk profilini gözden kaçırabilir.

Finansta Beklenen Getirinin Kullanımı

Beklenen getiri hesaplamaları, modern portföy teorisi (MPT) ve Black-Scholes modeli gibi finansal modellerin temel bileşenleridir. Bu hesaplamalar, bir yatırımın pozitif veya negatif bir ortalama net sonuca sahip olup olmadığını belirlemek için kullanılır ve yatırımcıların daha bilinçli kararlar almasına yardımcı olur.

Beklenen Getiri Hesaplama Örneği

İki varsayımsal yatırımın yıllık performans sonuçlarına bakalım:

Yatırım A:

• Yıl 1: %12
• Yıl 2: %2
• Yıl 3: %25
• Yıl 4: -%9
• Yıl 5: %10

Yatırım B:

• Yıl 1: %7
• Yıl 2: %6
• Yıl 3: %9
• Yıl 4: %12
• Yıl 5: %6

Her iki yatırımın da %8 beklenen getiri sağladığını varsayalım. Ancak, Yatırım A’nın standart sapması %11,26, B yatırımının ise %2,28’dir. Bu durum, Yatırım A’nın daha volatil olduğunu ve daha yüksek risk taşıdığını gösterir.

Beklenen getiri, yatırımcıların yatırım kararlarını verirken kullanabilecekleri önemli bir araçtır. Ancak, bu hesaplamalar geçmiş verilere dayandığı için gelecekteki performansın garantisi değildir. Yatırımcılar, beklenen getirinin yanı sıra, yatırımın risk profilini ve diğer finansal faktörleri de göz önünde bulundurarak daha bilinçli kararlar almalıdır.