Fibonacci ve teknik analiz fibonacci dizisi, her bir sayının kendisinden önce gelen iki sayının toplamı ile oluşturulduğu, matematiksel olarak oldukça özel bir sayı serisidir. Bu dizi ilk olarak İtalyan matematikçi Leonardo Fibonacci tarafından ortaya atılmıştır. Fibonacci dizisi şu şekilde başlar:
1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233, 377, 610, 987, 1597, 2584, 4181, 6765…
Bu dizinin en önemli özelliği, her sayının bir öncekine oranının sabit bir değere, yani yaklaşık 1,618 sayısına yaklaşmasıdır. Bu değer “Altın Oran” olarak bilinir.
Altın Oran (Phi) ve Fibonacci İlişkisi
Altın oran, doğada, sanatta, mimaride ve hatta insan vücudunda bile sıkça karşımıza çıkan estetik bir orandır. Matematiksel karşılığı genellikle Phi (φ) olarak ifade edilir ve yaklaşık olarak 1,618 değerindedir. Fibonacci dizisinde sayılar birbirine oranlandığında, özellikle 13. sıradaki sayıdan sonra bu oran sabit bir şekilde altın orana yakınsar. Örneğin:
-
21 ÷ 13 ≈ 1,615
-
34 ÷ 21 ≈ 1,619
-
55 ÷ 34 ≈ 1,617
Bu sabit oran, doğadaki yaprak diziliminden galaksilerin spiral yapısına kadar birçok doğal oluşumda görülür.
Fibonacci Dizisi ve Teknik Analiz Arasındaki Bağlantı
Fibonacci dizisi yalnızca matematikte değil, finansal piyasalarda da önemli bir yer tutar. Özellikle teknik analizde, yatırımcılar Fibonacci oranlarını kullanarak fiyat hareketlerini analiz eder, geri çekilme seviyelerini ve potansiyel destek-direnç noktalarını belirlerler.
Fibonacci sayıları teknik analizde belirli oranlara dönüştürülür. Bu oranlar ise fiyat grafikleri üzerinde analiz yapılmasını sağlar. En çok kullanılan oranlar şunlardır:
-
0,236 (23,6%)
-
0,382 (38,2%)
-
0,500 (50%)
-
0,618 (61,8%)
-
0,764 (76,4%)
Bu oranlar, özellikle yükselen ya da düşen trendlerde fiyatın nereye kadar geri çekilebileceğini veya hangi seviyelerde dirençle karşılaşabileceğini tahmin etmek için kullanılır.
Teknik Analizde Fibonacci Araçları
Fibonacci araçları teknik analizde fiyat hareketlerini daha iyi anlamak ve stratejik işlem seviyelerini belirlemek için üç ana şekilde kullanılır:
Fibonacci Düzeltme Seviyeleri (Retracement)
Fibonacci retracement, en yaygın kullanılan analiz aracıdır. Belirli bir yükseliş veya düşüş hareketinin ardından, fiyatın olası geri çekilme seviyelerini belirlemek için kullanılır. Bu seviyeler, yatırımcının alım veya satım yapması için potansiyel alanları gösterir.
Örneğin, bir hisse senedi 100 TL’den 150 TL’ye yükseldiyse, geri çekilme seviyeleri şu şekilde hesaplanır:
-
38,2% geri çekilme: 150 – (50 x 0,382) = 130,9 TL
-
50% geri çekilme: 150 – (50 x 0,5) = 125 TL
-
61,8% geri çekilme: 150 – (50 x 0,618) = 119,1 TL
Fibonacci Zaman Dilimleri (Time Zones)
Fibonacci zaman aralıkları, belirli bir fiyat hareketinin başlangıcından sonra önemli zaman noktalarının tahmin edilmesinde kullanılır. Yani sadece fiyat seviyeleri Fibonacci ve Teknik Analiz değil, zaman açısından da kritik seviyeler öngörülmeye çalışılır. Özellikle trend değişimlerinin zamanlamasını analiz etmek isteyen yatırımcılar için kullanışlıdır.
Bu yöntemde zaman eksenine Fibonacci sayı dizisine göre dikey çizgiler çekilir ve bu çizgilerin olduğu günlerde fiyatlarda önemli değişimlerin olabileceği varsayılır.
Fibonacci Fanları (Fans)
Fibonacci fanları, trendin yönünü ve momentumunu tahmin etmek için kullanılan diyagonal çizgilerdir. Grafik üzerine çizilen bu fanlar, belirli Fibonacci oranlarına göre belirlenen eğimlerle oluşturulur. Bu çizgiler destek veya direnç görevi görebilir ve trendin ne kadar güçlü olduğunu ölçmede kullanılır.
Fibonacci ile Stratejik Yatırım Yaklaşımı
Fibonacci seviyeleri, yatırımcılara hem giriş hem de çıkış noktaları açısından kılavuzluk eder. Özellikle şu durumlarda Fibonacci analizinden faydalanılır:
-
Trend yönünün belirlenmesi
-
Geri çekilme ve düzeltme seviyelerinin saptanması
-
Potansiyel kar alma ve zarar durdur seviyelerinin oluşturulması
-
Zamanlama stratejilerinin geliştirilmesi
Ancak tek başına Fibonacci kullanımı yeterli değildir. Diğer teknik analiz araçları (hareketli ortalamalar, MACD, RSI vb.) ile birlikte değerlendirilmelidir.
Fibonacci ile Teknik Analiz Güçleniyor
Fibonacci dizisi ve ona bağlı teknik analiz araçları, piyasalardaki fiyat hareketlerini anlamak ve öngörmek için güçlü birer araçtır. Altın oran ile doğanın yapısını yansıtan bu dizilim, finansal piyasalarda yatırım kararlarını daha isabetli hale getirmek için kullanılır. Teknik analizde Fibonacci düzeltme seviyeleri, fanları ve zaman aralıkları gibi araçlarla yatırımcılar, hem fiyat seviyelerini hem de zamanlamayı etkin bir şekilde analiz edebilirler.
Bu yöntemler doğru şekilde yorumlandığında, yatırımcılara stratejik bir avantaj sağlar. Ancak her analiz aracı gibi, mutlaka disiplinli risk yönetimi ile birlikte kullanılmalıdır.
Yorum yaz