Hisse senedi nedir ve nasıl alınır? hisse senedi, bir şirketin sermayesini temsil eden ve sahibine şirket ortaklığı hakkı veren kıymetli evraktır. Başka bir deyişle, bir şirketin sahip olduğu sermayenin eşit paylara bölünmesi sonucu ortaya çıkan küçük parçalardır. Hisse senedi sahibi, şirketin ortaklarından biri olur ve sermaye payı oranında şirketin karına, yönetimine ve genel kurul kararlarına katılma hakkı elde eder.

Türkiye’de hisse senetleri ile ilgili düzenlemeler Türk Ticaret Kanunu ve Sermaye Piyasası Kanunu’nda detaylı olarak yer alır. Anonim şirketler ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler gibi sermaye şirketleri, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK)’nun izni ile hisse senedi çıkarabilirler. Hisse senetleri, şirketlerin halka arz veya özel sermaye artırımı yoluyla yatırımcılara sunulur.

Hisse Senedi Çeşitleri Nelerdir?

Türk Ticaret Kanunu’na göre hisse senetleri farklı türlerde olabilir:

• Nama Yazılı Hisse Senedi: Üzerinde sahibinin adı yazılıdır, sadece o kişi hakkına sahiptir.

• Hamiline Yazılı Hisse Senedi: Sahip bilgisi yazılı değildir, borsa işlemlerinde genellikle bu tür hisse senetleri kullanılır.

• Bedelli Hisse Senedi: Şirket sermaye artırımı için bedel karşılığında çıkarılır.

• Bedelsiz Hisse Senedi: Şirketin sermaye yapısında değer artışı nedeniyle ortaklara ücretsiz verilen hisselerdir.

• Adi Hisse Senedi: Kar payı ve oy hakkı gibi temel ortaklık hakları sağlar.

• İmtiyazlı Hisse Senedi: Oy hakkı veya kar payında ayrıcalık tanıyan hisselerdir.

• Primli ve Primsiz Hisse Senedi: Nominal değerin üzerinde veya nominal değerinde satışa sunulan hisse senetleridir.

• Kurucu Hisse Senedi: Şirket kurucularına verilen, oy hakkı olmayan ancak kar payı hakkı olan hisse senetleridir.

• İntifa Senedi: Ortaklık hakkı vermeyen, alacak veya hizmet karşılığı verilen senetlerdir.

Hisse Senedi Yatırımının Avantajları

Hisse senedi yatırımının sunduğu önemli avantajlar şunlardır:

• Şirket ortağı olarak kar payı alma ve yönetimde söz sahibi olma hakkı.

• Borsalarda işlem görmeleri nedeniyle yüksek likiditeye sahip olmaları, yani kolayca nakde çevrilebilme.

• Şirketin değerinin artması durumunda sermaye kazancı elde edebilme.

• Bedelsiz sermaye artırımı gibi fırsatlarda ücretsiz hisse alma hakkı.

• Rüçhan hakkı sayesinde yeni hisse çıkarımlarında öncelikli satın alma imkanı.

Hisse Senedi Sahiplerinin Hakları ve Yükümlülükleri

Hisse senedi sahiplerinin sahip olduğu temel haklar:

• Kar Payı Alma Hakkı: Şirketin karından pay alma hakkı.

• Rüçhan Hakkı: Yeni çıkarılan hisseleri öncelikli satın alma hakkı.

• Oy Hakkı: Genel kurulda oy kullanarak yönetim kararlarına katılma.

• Bilgi Alma Hakkı: Şirket faaliyetleri ve finansal durumu hakkında bilgi edinme.

• Tasfiye Bakiyesi Hakkı: Şirket tasfiye edilirse kalan mal varlığından pay alma.

Yükümlülükler ise:

• Şirket sırlarını koruma.

• Sermaye artırım taahhütlerini yerine getirme.

• Ortaklık sözleşmesi kurallarına uyma.

Hisse Senedi Nasıl Alınır?

Bireylerin borsada doğrudan hisse senedi alması mümkün değildir. Hisse senedi alımı için Sermaye Piyasası Kurulu’ndan yetki almış aracı kurumlar veya bankalar aracılığıyla Hisse Senedi Nedir ve Nasıl Alınır? işlem yapılır. Hisse senedi almak isteyenlerin takip etmesi gereken temel adımlar şunlardır:

1. Yatırım Hesabı Açmak: SPK lisanslı bir aracı kurum veya bankada yatırım hesabı açılır. Hesap açmak için kimlik, adres gibi belgelerle birlikte yatırım sözleşmesi ve risk bildirim formu imzalanır.

2. Hesaba Para Yatırmak: Alım işlemi için gerekli tutar ve komisyonlar hesabınıza yatırılır.

3. Alım Emri Vermek: Aracı kurumun web sitesi, mobil uygulaması, telefon veya şube kanalıyla alım emri girilir.

4. Emirlerin İşlenmesi: Verilen emir borsaya iletilir, eşleştirilir ve alım işlemi tamamlanır.

5. Hisse Senedinin Hesaba Geçmesi: İşlem tamamlandığında hisse senetleri yatırım hesabına kaydedilir.

Hisse Senedi Alım Satımında Emir Türleri Nelerdir?

Emirler fiyat ve geçerlilik süresine göre farklı türlerde olabilir:

• Piyasa Emri: O anki en iyi fiyattan alım veya satım yapılır.

• Limit Emri: Belirlenen fiyat veya daha uygun fiyatlarda emir gerçekleşir.

• Stop (Dur) Emri: Belirtilen fiyat aşıldığında piyasa emri olarak işlem görür.

Geçerlilik açısından emirler:

• Günlük: Aynı gün içinde karşılanmazsa geçersiz olur.

• Kalanı İptal Et: Kısmı gerçekleşmeyen emirler iptal edilir.

• İptale Kadar Geçerli: İptal edilene kadar geçerli olur.

Hisse senedi yatırımına başlamadan önce temel kavramları ve işlem süreçlerini iyi anlamak, riskleri yönetmek açısından önemlidir. Eğer istersen, hisse senedi yatırımı stratejileri, borsa takibi veya risk yönetimi gibi konularda da detaylı bilgi verebilirim.