Kur Korumalı Mevduat (KKM) Nedir? Bitti mi?

Kur korumalı mevduat (KKM) nedir? bitti mi? kur Korumalı Mevduat (KKM), Türk lirasının döviz karşısında değer kaybını engellemeyi hedefleyen ve 21 Aralık 2021 tarihinde yürürlüğe giren bir uygulamadır. KKM, Türk lirası üzerinden açılan mevduat hesaplarının döviz kuruna karşı korunmasını sağlayarak, yatırımcıları döviz dalgalanmalarından koruma amacı güder. Bu sistem, yatırımcıların TL varlıklarını döviz kuru artışlarına karşı güvence altına almayı ve dövizle yatırım yapmanın risklerinden uzak tutmayı amaçlar.

KKM sistemi, yatırımcının Türk lirası yatırımlarını döviz kurlarındaki dalgalanmalardan korurken, aynı zamanda döviz kuru artışlarından da faydalanma imkânı sunar. Vade sonunda, döviz kurundaki artış faiz oranını geçerse, aradaki fark yatırımcıya geri ödenir. Kur değişim oranı, Merkez Bankası tarafından açıklanan alış kuru ile vade başlangıcındaki alış kuru arasındaki yüzdesel fark dikkate alınarak hesaplanır.

Kur Korumalı Mevduat Mantıklı mı?

Kur Korumalı Mevduat, döviz kurlarındaki dalgalanmalardan etkilenmeden Türk lirası varlıklarını korumak isteyen yatırımcılar için mantıklı bir seçenek sunar. Özellikle döviz kurlarındaki belirsizlik ve volatilite, yatırımcıların TL yatırımlarını koruma isteğini artırmış ve bu sistemin cazibesini yükseltmiştir. KKM ile yatırımcılar, TL’lerinin değerini korurken, döviz Kur Korumalı Mevduat (KKM) Nedir? Bitti mi? kurundaki artışlardan da faydalanabilirler.

Bununla birlikte, KKM’nin cazibesi enflasyon karşısında zayıflamış ve bu durum, sistemin etkinliğini sorgulattı. Eğer enflasyon oranları yüksekse ve faiz oranları bu seviyelerin altında kalıyorsa, KKM’nin sağladığı koruma sınırlı kalabilir.

Kur Korumalı Mevduat’ta Faiz Oranları Nasıl Oldu?

Kur Korumalı Mevduat sistemindeki faiz oranları, kamu ve özel bankalarda farklılık gösterdi. 2023 yılında, faiz oranları %10-20 aralığında değişkenlik gösterdi ve bu oranlar, enflasyon oranlarının oldukça altında kaldı. Bu durum, KKM’ye olan ilgiyi azalttı ve yatırımcılar, standart vadeli mevduat hesaplarına yöneldi. Standart mevduat hesapları, KKM’ye kıyasla %12 oranında daha yüksek faiz getirisi sunabiliyordu.

Kur Korumalı Mevduat Hesaplaması Nasıl Yapılır?

Kur Korumalı Mevduat hesaplaması, aşağıdaki formülle yapılır:

$\text{Vade Sonundaki Toplam Tutar}=\text{Ana Para}+(\text{Ana Para}\times \text{Faiz Oranı}\times \text{Vade Su¨resi}/365)$

Formülde yer alan unsurların açıklamaları ise şunlardır:

• Ana Para: Kur Korumalı Mevduat’a yatırılan başlangıç tutarıdır.
• Faiz Oranı: KKM’nin kapsadığı döneme uygun olarak belirlenen faiz oranını ifade eder.
• Vade Süresi: KKM’nin süresini gün ya da ay cinsinden belirtir.

Her banka, KKM hesaplamalarını kendi özel şartlarına göre yapmaktadır, bu yüzden hesaplamalar bankalar arasında farklılık gösterebilir.

Kur Korumalı Mevduat’ın Faydaları Nelerdir?

Kur Korumalı Mevduat’ın sağladığı başlıca faydalar şunlardır:

• Türk Lirası Koruma: KKM, döviz kurlarındaki artışa karşı TL varlıklarını korur ve yatırımcıların döviz dalgalanmalarından etkilenmesini engeller.
• Döviz Kurundan Yararlanma: Vade sonunda döviz kuru artışı faiz oranını aşarsa, aradaki fark yatırımcıya ödenir.
• Ekonomik Katkı: Türk lirası bazlı yatırımları teşvik eder ve TL’ye olan güveni artırarak döviz karşısında değer kaybını azaltır.

Kur Korumalı Mevduatın Zararı Var mı?

Kur Korumalı Mevduat’ın bazı zararları da mevcuttur:

• Enflasyon Karşısında Yetersizlik: KKM, yüksek enflasyon karşısında yeterli koruma sağlayamadı.
• Kamusal Zarar: Enflasyonun altında kalan kur artışını telafi etmek için Merkez Bankası’nın devreye girmesi, kamu zararına yol açtı.
• Vergi Kaybı: Mevduatlarda stopajın sıfır olarak alınması ve döviz KKM’si kullanımının vergi muafiyeti yaratması, vergi kaybına neden oldu.

Türkiye’de Kur Korumalı Mevduat 3 Ayda Ne Getirdi?

Kur Korumalı Mevduat uygulaması 20 Aralık 2021’de yürürlüğe girdiğinde, ilk üç ayda şu gelişmeler yaşandı:

• Döviz Kuru Hareketliliği: KKM’nin başlangıç döneminde dolar/TL kuru 24 Aralık 2021’de 10,65’e geriledi ancak kısa sürede yeniden yükselmeye başladı.
• Geçiş Tutarı: İlk haftada 70 milyar TL’lik bir geçiş kaydedildi.
• Getiri Hesaplamaları: Üç aylık getiriler %20,2, yıllık getiri %81, bileşik getiri ise %111 olarak hesaplandı.

Örnek vermek gerekirse, 20 Aralık 2021’de dolar/TL kuru 11 TL iken, 10 bin TL ile KKM hesabı açan bir kişi, 853,24 dolar aldı. Üç ay sonunda dolar/TL kuru 14,80’e yükseldiğinde, bu miktarın karşılığı 12 bin 628 TL’ye çıktı. Bu artış, mevduat için sağlanan %16’lık artıştan fazla olduğu için fark Hazine tarafından karşılandı.

Türkiye’de Kur Korumalı Mevduat Kalktı mı?

Kur Korumalı Mevduat’ın geleceği, 1 Ocak 2024 itibarıyla değişti. Yeni hesap açılışları artık yapılmıyor ve mevcut KKM hesaplarının vade sonlarında yenileme yapılmıyor. Ancak döviz dönüşümlü KKM hesaplarına ilişkin uygulamalar devam ediyor; bu hesaplar için yeni açılışlar ve mevcut hesapların yenilemeleri devam etmekte.