NACE kodu nedir? sorgulaması nasıl yapılır? NACE Kodu, Avrupa Birliği standartları doğrultusunda ekonomik faaliyetlerin istatistiki olarak sınıflandırılmasını sağlayan bir sistemdir. Bu kodlar, işletmelerin faaliyet alanlarını belirlemek, denetlemek ve resmî işlemlerde doğru sınıflandırmayı sağlamak amacıyla kullanılır. “NACE”, Fransızca “Nomenclature statistique des Activités économiques dans la Communauté Européenne” ifadesinin kısaltmasıdır ve Türkçeye “Avrupa Topluluğu Ekonomik Faaliyetlerin İstatistiki Sınıflaması” olarak çevrilir.

NACE Kodunun Yapısı Nasıldır?

NACE sistemi, 6 seviyeden oluşan hiyerarşik bir yapıya sahiptir:

1. Seviye (Kısım): Alfabetik karakterle tanımlanır ancak sayısal kodda yer almaz.
2. Seviye (Bölüm): İki basamaklı sayısal kod (Örnek: 47 – Perakende Ticaret)
3. Seviye (Grup): Üç basamaklı sayı (Örnek: 471 – Mağazalarda Perakende Satış)
4. Seviye (Sınıf): Dört basamaklı sayı (4711 – Genel Mağazalar)
5. ve 6. Seviyeler (Alt Sınıf): Daha ayrıntılı şekilde iki basamaklı sayılarla detaylandırılır (4711.01 vb.)

NACE Kodunun Amacı ve Önemi

NACE kodları sayesinde işletmelerin hangi sektörde faaliyet gösterdiği net bir şekilde belirlenebilir. Bu durum:

• Resmî işlemlerde doğruluk,
• Sektörel analizlerin doğruluğu,
• Destek ve teşiklerden yararlanma,
• SGK ve vergi uygulamalarında sınıflandırma kolaylığı,

gibi alanlarda büyük kolaylıklar sağlar.

Türkiye’de NACE Kodu Kullanımı

Avrupa Birliği ile uyum süreci kapsamında 2005 yılında TOBB aracılığıyla işletmelere NACE kodları verilmesi zorunlu hale gelmiştir. Şu anda GİB (Gelir İdaresi Başkanlığı), SGK, KOSGEB, TÜİK gibi kamu NACE kodu nedir? Sorgulaması nasıl yapılır? kurumları NACE kodlarını referans alarak işletmelerin faaliyetlerini sınıflandırmaktadır.

KOSGEB ve NACE Kodu İlişkisi

KOSGEB desteklerinden yararlanmak isteyen bir işletmenin faaliyet konusunun, KOSGEB tarafından desteklenen NACE kodları arasında yer alması gerekir. Örneğin; sadece belirli imalat, hizmet ve ticaret alanlarındaki faaliyetler desteklenmektedir.

NACE Kodu Sorgulama Nasıl Yapılır?

NACE kodunuzu şu yöntemlerle öğerenebilirsiniz:

• Vergi levhası: GİB internet vergi dairesi (https://intvrg.gib.gov.tr) üzerinden bar kodlu vergi levhasınızda NACE kodunuz yer alır.
• SGK sicil numarası: 3. ile 8. hanesi NACE kodunu belirtir.
• TOBB veya Ticaret Odaları: Üyelik bilgileriyle online sistemlerden sorgulanabilir.

NACE Kodu Değişikliği Nasıl Yapılır?

1. Vergi Dairesi: Yanlış NACE kodu olan işletmeler, “NACE Kodu Değişikliği Talep Dilekçesi” vererek doğru faaliyet kodunun işlenmesini isteyebilir. Gerekirse yoklama memuru yerinde tespit yapar.
2. SGK: İş Sağlığı ve Güvenliği kapsamında işletmenin tehlike sınıfı NACE koduna göre belirlenir. SGK online sistemi üzerinden şifre ile girilerek NACE kodu değişikliği talebinde bulunulabilir.
3. İTO (Ticaret Odası): Güncellenmiş vergi levhası ve dilekçe ile şahsen, posta veya faks yoluyla başvuru yapılır.

E-Ticaret NACE Kodu

E-ticaret faaliyetinde bulunmak isteyen girişimciler için uygun NACE kodu: 47.91.14 – Radyo, Televizyon, Posta Yoluyla veya İnternet Üzerinden Yapılan Perakende Ticaret olarak belirlenmiştir. Bu kod ile elektronik ticaret alanında resmi olarak faaliyet göstermek mümkün hale gelir.

İş Yerleri Tehlike Sınıfları ve NACE

6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununa göre, her işletmenin faaliyet alanına uygun bir tehlike sınıfı bulunur:

• Az Tehlikeli: Ofis, perakende, gıda gibi alanlar
• Tehlikeli: İmalat ve üretim sektörleri
• Çok Tehlikeli: İnşaat, madencilik, tersaneler

Bu sınıf, NACE koduna göre belirlenmekte ve iş sağlığı hizmetleri bu sınıfa göre şekillenmektedir.

NACE Kodu Neden Önemlidir?

NACE kodu, bir işletmenin yasal, mali ve istatistiksel olarak doğru tanımlanmasını sağlayan kritik bir unsurdur. Yanlış kod seçimi, desteklerden mahrum kalmaya, SGK uyumsuzluklarına ve denetim sorunlarına yol açabilir. Bu nedenle işletmelerin faaliyetlerini doğru şekilde analiz edip, kendilerine uygun NACE kodunu belirlemeleri hayati öneme sahiptir.