Nasıl serbest meslek makbuzu keserim?

/ 24 Nisan 2025 / / yorumsuz

Nasıl serbest meslek makbuzu keserim? freelance çalışan biri olarak bir firmaya hizmet sundunuz ve firma sizden ödemenin yapılabilmesi için resmi bir belge talep ediyor. Bu noktada en sık sorulan sorulardan biri de şu: “Nasıl serbest meslek makbuzu keserim?”

Vergi mevzuatına göre, ticari işletmeler aldıkları hizmetleri gider gösterebilmek için bunu fatura, serbest meslek makbuzu veya gider pusulası gibi belgelerle ispatlamak zorundadır. Eğer bir şirketiniz yoksa ve bireysel olarak hizmet veriyorsanız, sizin için en uygun çözüm serbest meslek makbuzu düzenlemektir.

Serbest Meslek Erbabı Kimdir?

Öncelikle serbest meslek makbuzu kesebilmek için “serbest meslek erbabı” olmanız gerekir. Peki, kimler bu kapsamdadır?

Serbest meslek erbabı, bir kuruma bağlı olmadan kendi bilgi, beceri ve uzmanlığı ile gelir elde eden kişilerdir. Avukatlar, mali müşavirler, doktorlar, mimarlar, yazılımcılar, tasarımcılar ve eğitmenler gibi birçok meslek grubu bu kapsama girer.

Serbest Meslek Makbuzu Neden Kesilir?

Firmalar, giderlerini vergi matrahından düşebilmek için resmi belge talep eder. Serbest meslek makbuzu, gelirinizin resmi bir şekilde beyan edilmesini sağlar. Aynı zamanda hizmet verdiğiniz şirketin de bu ödemeyi gider olarak gösterebilmesini mümkün kılar. Bu nedenle serbest meslek erbaplarının gelir elde ettikleri her hizmet karşılığında makbuz düzenlemesi gerekir.

Serbest Meslek Makbuzu Nasıl Kesilir?

Serbest meslek makbuzu kesebilmek için şu adımları takip etmeniz yeterlidir:

1. Vergi Dairesine Başvurarak Vergi Mükellefi Olun

İlk olarak, bağlı bulunduğunuz vergi dairesine giderek serbest meslek faaliyetinde bulunacağınızı bildirmeniz gerekir. Bu işlem sonucunda size bir vergi levhası düzenlenir.

2. Mali Mühür veya E-İmza Edinin

Eğer elektronik ortamda makbuz düzenleyecekseniz, gerçek kişiler için e-imza, tüzel kişiler içinse mali mühür gereklidir. Bu belgeler GİB (Gelir İdaresi Başkanlığı) sistemlerine giriş ve belge düzenleme aşamasında kimlik doğrulama amacıyla kullanılır.

3. E-SMM Sistemine Başvurun

E-SMM yani Elektronik Serbest Meslek Makbuzu sistemine dahil olmanız gerekir. Bu işlem, entegratör firmalar aracılığıyla veya doğrudan GİB portal üzerinden yapılabilir. Entegratör kullanmak, iş yükünüzü azaltabilir ve işlemleri daha kolay hale getirebilir.

4. Makbuzunuzu Düzenleyin

Hizmet verdiğiniz kişi ya da kurumun unvanı, adresi, vergi numarası, verdiğiniz hizmetin detayları, ücret tutarı ve kesintiler gibi bilgileri girerek elektronik ortamda makbuzunuzu oluşturabilirsiniz.

Makbuz düzenlendikten sonra:

  • %20 Gelir Vergisi Tevkifatı yapılır (karşı taraf tarafından ödenir),

  • %20 KDV ise sizin tarafınızdan fatura tutarına eklenerek beyan edilir.

Serbest Meslek Makbuzunda Hangi Bilgiler Yer Almalı?

Bir serbest meslek makbuzunda şu bilgiler eksiksiz yer almalıdır:

  • Makbuzu düzenleyen kişinin adı-soyadı ve vergi numarası

  • Müşterinin unvanı ve vergi numarası

  • Hizmetin açıklaması

  • Hizmetin tarih aralığı

  • Hizmet tutarı

  • Hesaplanan KDV oranı ve tutarı

  • Yapılan stopaj oranı ve tutarı

  • Net tahsilat tutarı

Gider Pusulası Alternatifi

Eğer henüz vergi mükellefi değilseniz ve düzenli hizmet vermiyorsanız, hizmet verdiğiniz firma sizin yerinize gider pusulası düzenleyebilir. Bu belge de Nasıl serbest meslek makbuzu keserim? hizmetin resmi olarak belgelendirilmesini sağlar. Ancak bu yöntem, sürekli hizmet veren kişiler için sürdürülebilir değildir.

Serbest Meslek Makbuzu Ne Zaman Kesilir?

Makbuz, hizmetin tamamlandığı tarihte düzenlenmelidir. Geçmişe dönük makbuz kesilmesi yasal değildir. Ayrıca ödeme, makbuzun kesilmesiyle eş zamanlı yapılmalıdır. Bu düzenleme, vergi idaresinin kontrol mekanizmasını daha sağlıklı yürütmesini sağlar.

Serbest Meslek Makbuzu Kesmenin Avantajları

  • Vergi açısından yasal bir zeminde hizmet sunmuş olursunuz.

  • Hizmet alan firmalarla güven ilişkisi kurarsınız.

  • Gelirinizi beyan ederek emeklilik ve kredi işlemlerinde resmi bir gelir gösterirsiniz.

  • İleride şirket kurmak istediğinizde düzenli bir geçmişiniz olur.

Serbest çalışan biriyseniz ve düzenli olarak hizmet karşılığı ödeme alıyorsanız, serbest meslek makbuzu kesmek hem sizin hem de müşteriniz için yasal zorunluluktur. Gerekli adımları takip ederek kolayca e-SMM sistemine dahil olabilir ve hizmetlerinizi belgeli şekilde sunabilirsiniz. Bu süreçte bir mali müşavirle çalışmanız, işlemlerinizin sorunsuz ilerlemesine katkı sağlayacaktır.