Osmanlıca günler, aylar ve Türkçe okunuşları Osmanlıca’da kullanılan gün isimleri, günümüzdeki gün adları ile büyük benzerlikler taşır. Ancak, Osmanlı döneminde bu isimler Arapça ve Farsçadan etkilenmiş, yazılışları ise farklılık göstermiştir. Hicri takvimine dayalı olarak kullanılan günler, her biri belirli bir adlandırma sistemine sahipti. İşte Osmanlıca’daki haftalık gün isimleri:
-
Pazartesi: پازارايرتسى
-
Salı: سالى
-
Çarşamba: چارشانبا
-
Perşembe: پرشنبه
-
Cuma: جمعه
-
Cumartesi: جمعه اي رتسى
-
Pazar: پازار
Osmanlıca’da kullanılan bu gün adları, çoğunlukla Farsça kökenli olup, Arapçadan da etkilenmiştir. Örneğin, “pazar” kelimesi hem Türkçe hem de Osmanlıca’da benzer şekilde kullanılsa da, yazılışı farklıdır.
Osmanlıca Günler Türkçe Okunuşları Nasıldır?
Osmanlıca günlerin Türkçe okunuşları aşağıdaki gibidir. Bu okunuşlar, Osmanlı Türkçesinin ve diğer dillerin etkisini gösteren bir yapıya sahiptir:
| Türkçe Gün Adı | Arapça | Farsça | Osmanlıca Yazılışı | Türkçe Okunuşu |
|---|---|---|---|---|
| Pazar | أَيَّام (Eyyâm) | Rûzhâ | پازار | Pazar |
| Pazartesi | الأحد (El-ehad) | Yekşenbe | پازارايرتسى | Pazartesi |
| Salı | الإثنين (El-isneyn) | Düşenbe | سالى | Salı |
| Çarşamba | الأربعاء (El-erba’a) | Seşenbe | چارشانبا | Çarşamba |
| Perşembe | الخميس (El-hamîs) | Pençşenbe | پرشنبه | Perşembe |
| Cuma | الجمعة (El-cum’a) | Cuma | جمعه | Cuma |
| Cumartesi | السبت (Es-sebt) | Şenbe | جمعه اي رتسى | Cumartesi |
Yukarıdaki tablo, Osmanlıca’da kullanılan günlerin ve bu günlerin Türkçe okunuşlarını detaylı şekilde göstermektedir. Osmanlıca’da, Farsçadaki “şenbe” kelimesi de kullanılır, bu kelime “gün” anlamına gelir. Farsçadaki sayıların kullanımı, Osmanlıca’daki günlerin sıralanmasına yansımıştır.
Osmanlıca Aylar Nelerdir?
Osmanlı Türkçesinde kullanılan ay isimleri, hem Miladi (Gregorian) takvimine hem de Hicri (Kameri) takvime dayanmaktadır. Bu ay adları, resmi yazışmalar ve günlük hayatta sıklıkla kullanılmıştır.
Miladi Takvime Göre Osmanlıca Aylar:
-
Ocak: اوجاق
-
Şubat: شباط
-
Mart: مارت
-
Nisan: نيسان
-
Mayıs: مايس
-
Haziran: خزيران
-
Temmuz: تموز
-
Ağustos: آغستس
-
Eylül: ايلول
-
Ekim: أكيم
-
Kasım: قاسم
-
Aralık: آرالق
Hicri Takvime Göre Osmanlıca Aylar:
-
Muharrem: محرم
-
Safer: صفر
-
Rebî’ül-evvel: ربيع اﻻول
-
Rebî’ül-âhire: ربيع اﻻآخره
-
Cumâdel-ûla: جمادى اﻻولى
-
Cumâdel-âhire: جمادى اﻻآخره
-
Receb: رجب
-
Şa‘bân: شعبان
-
Ramazân: رمضان
-
Şevvâl: شوال
-
Zi’l-ka‘de: ذى القعده
-
Zi’l-hicce: ذى الحجه
Osmanlıca Aylar Türkçe Okunuşları Nasıldır?
Osmanlıca ay isimlerinin Türkçe okunuşları da, yine Osmanlıca’da kullanılan Arapça ve Farsça unsurları yansıtan bir yapı izler. Aşağıda, Miladi ve Hicri takvime göre Osmanlıca ay adlarının Türkçe okunuşlarını bulabilirsiniz:
| Türkçe Ay Adı | Osmanlıca Yazılışı | Türkçe Okunuşu |
|---|---|---|
| Ocak | اوجاق | Ocak |
| Şubat | شباط | Şubat |
| Mart | مارت | Mart |
| Nisan | نيسان | Nisan |
| Mayıs | مايس | Mayıs |
| Haziran | خزيران | Haziran |
| Temmuz | تموز | Temmuz |
| Ağustos | آغستس | Ağustos |
| Eylül | ايلول | Eylül |
| Ekim | أكيم | Ekim |
| Kasım | قاسم | Kasım |
| Aralık | آرالق | Aralık |
| Muharrem | محرم | Muharrem |
| Safer | صفر | Safer |
| Rebî’ül-evvel | ربيع اﻻول | Rebî’ül-evvel |
| Rebî’ül-âhire | ربيع اﻻآخره | Rebî’ül-âhire |
| Cumâdel-ûla | جمادى اﻻولى | Cumâdel-ûla |
Osmanlıca Nasıl Öğrenilir?
Osmanlıca öğrenmek, dikkatli bir çalışmayı gerektirir. Başlangıç olarak, Osmanlı Türkçesi alfabesi, harekeler ve okutucu harflerin öğrenilmesi gerekir. Bu dildeki en önemli adımlardan Osmanlıca Günler, Aylar ve Türkçe Okunuşları biri de Arapça ve Farsça kökenli kelimelerin yapılarını anlamaktır. Eğitim sürecinde dilin yapısal özelliklerine, ekler ve zamanlar gibi dil bilgisi konularına da hakim olunmalıdır. Günümüzde, Osmanlıca öğrenmek için çeşitli online eğitimler ve kaynaklar mevcuttur. Bu kaynaklar sayesinde, yazılı metinlerin okunması ve anlaşılması kolaylaşır.
Osmanlıca, zengin bir dil yapısına sahip olup, hem Osmanlı İmparatorluğu’nun tarihi hem de Türk kültürünün anlaşılmasında önemli bir araçtır. Osmanlıca günler ve aylar gibi temel dilbilgisi unsurlarını öğrenmek, bu dili anlamanın kapılarını aralar. Hem Arapça hem de Farsça kelimelerin etkisiyle oluşturulmuş olan bu takvim terimleri, geçmişten günümüze önemli bir miras bırakmaktadır.
Yorum yaz