Özelge sistemi ve ETF’lerin vergilendirilmesi özelge sistemi, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 413. maddesine dayanan, vergi mükelleflerinin belirli vergi konularında tereddüt ettikleri hususlarda kamu idaresinden açıklama talep edebildikleri bir sistemdir. Bu sistem, vergi mükelleflerinin karşılaştığı belirsizlikleri gidermek ve doğru vergi uygulamalarını desteklemek amacıyla oluşturulmuştur. Özelge talepleri, vergi mevzuatı hakkında net bilgi almak isteyen mükellefler için büyük bir önem taşır ve yapılan açıklamalar, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet sayfasında anonim olarak yayımlanır.

Özelge Talebi Nasıl Yapılır?

Başvuru Süreci

Özelge talep etmek, her vergi mükellefinin hakkıdır. Vergi mükellefleri, bağlı oldukları vergi dairesine giderek veya İnternet Vergi Dairesi Başkanlığı üzerinden çevrim içi başvuru yaparak özelge talebinde bulunabilirler. Başvuru sırasında dikkat edilmesi gereken bazı hususlar şunlardır:

1. Gerçekleşmiş İşlem: Özelge talebinde bulunurken, kurgusal bir işlem üzerinden açıklama talep edemezsiniz. Örneğin, büyük bir işlem yapmayı planlıyorsanız, önce küçük ölçekli bir işlem gerçekleştirip, bu işleme dayanarak özelge talep etmeniz uygun olacaktır.
2. Açıklayıcı Dilekçe: Dilekçenizde mevcut kanuni düzenlemelerden ne anladığınızı net bir şekilde ifade edin ve muğlak noktaları ayrıntılı olarak sorun. Bu, size daha kesin ve faydalı bir yanıt alınmasına yardımcı olabilir.

Özelge Sisteminin Yatırımcılara Sağladığı Faydalar

Özelge, bağlayıcı bir belge olmasa da, vergi mükellefleri için önemli avantajlar sunar. Elde edilen özelgeye uygun hareket ettiğinizde ve bu işleme dair bir vergi cezası söz konusu olursa, ceza kesilmeyecek ve gecikme faizi alınmayacaktır. Bu durum, özelgenin yanı sıra Özelge Sistemi ve ETF’lerin Vergilendirilmesi yatırımcıların kendilerini hukuki anlamda korumalarına da olanak tanır. Ayrıca, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet sayfasında yayımlanan özelgeler, diğer yatırımcılar için de bilgi kaynağı olabilir. Sosyal medyada karşılaştığınız olumsuz yorumların doğruluğunu özelge sistemi aracılığıyla teyit etme fırsatını yakalayabilirsiniz.

ETF’lerin Vergilendirilmesi ve Özelge Açıklamaları

İrlanda menşeeli Vanguard S&P 500 UCITS ETF (VUSD) ile ilgili olarak yapılan özelge talebinin sonuçlarına göre, ETF’lerin vergilendirilmesi hakkında önemli bilgiler elde edilmiştir. İşte bu özelgenin önemli noktaları:

1. Tevkifat (Stopaj) Uygulanmaz

Türkiye’de ihraç edilmemiş ve Sermaye Piyasası Kurulu tarafından kayda alınmamış yabancı piyasalarda işlem gören türev ürünlerden (ETF’ler dahil) elde edilen kar payları stopaja tabi değildir. Bu gelirler yıllık beyanname ile beyan edilmelidir. Ancak, beyan zorunluluğu için bir alt limit mevcuttur. 305 Seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliği’ne göre 2019 yılı için bu limit 2.200 TL olarak belirlenmişken, 2020 yılında bu limit 2.600 TL’ye yükseltilmiştir. Bu limitin altında kalan kazançlar için vergi beyanında bulunmanız gerekmemektedir.

2. Değer Artışı Kazancı

Yabancı piyasalarda elde edilen varlıkların değer artışı, vergiye tabi olması için söz konusu varlıkların satışa sunulması gerekmektedir. Eğer varlıklar satılmadan tutuluyorsa, vergi ödemesi söz konusu değildir. Değer artışı kazançları için vergi beyanında bulunma zorunluluğu, bir takvim yılı için 7.700 TL’yi aşan kazançlar için geçerlidir. Vergi beyanında bulunmanız gerektiğinde, Türkiye İstatistik Kurumu’nun yayımladığı Yurt İçi Üretici Fiyatları Endeksi’ndeki artış oranına göre alış maliyetinizi artırabilirsiniz. Endeksin söz konusu dönemde %10 veya daha fazla artmış olması şartıyla bu uygulama geçerlidir. Ayrıca, vergi net gelir üzerinden hesaplandığı için işlem maliyetlerinizi de düşebilirsiniz.

3. TL’ye Çevirme

Yabancı piyasalarda elde edilen kazanç ve kar payları, Türkiye’deki hesaplarınıza intikal ettiği tarihteki döviz kuru üzerinden TL’ye çevrilmelidir. Genellikle, yabancı ülkelerde elde edilen kazançlar, Türkiye’deki hesaplara intikal ettiği yıl için vergiye tabi sayılır.

4. Vergi Mahsubu

Yabancı ülkelerde ödediğiniz vergiler, Türkiye’deki vergi matrahınızdan düşülebilir. Yani, Türkiye’de tarh edilen gelir vergisinin, yabancı ülkelerde elde edilen kazanç ve iratlara isabet eden kısmı, vergi mahsubu yoluyla indirilebilir.

Yapılan özelge açıklamaları, yabancı piyasalarda yapılan yatırım ve ETF’lerin vergilendirilmesi konusundaki belirsizlikleri gidermekte büyük bir yardımcı olmuştur. Bu özelge ile vergi mevzuatındaki bazı detayları netleştirerek, potansiyel sorunları önleyebilirsiniz. Vergi mevzuatında karşılaştığınız tereddütlerde özelge sistemini kullanarak, doğru ve güncel bilgi alabilir, vergi yükümlülüklerinizi eksiksiz yerine getirebilirsiniz.