Teknik Analiz’de Elliot Dalga Prensibi

/ 15 Nisan 2025 / / yorumsuz

Teknik analiz’de elliot dalga prensibi elliot Dalga Prensibi, teknik analiz dünyasında finansal piyasalardaki döngüleri inceleyen kapsamlı bir teoridir. İlk kez Amerikalı finansçı ve muhasebeci Ralph Nelson Elliott tarafından 1930’lu yıllarda geliştirilmiştir. Bu teori, yatırımcı davranışlarının belirli kalıplar dâhilinde tekrarlandığını savunur. Özünde insan psikolojisinin piyasa fiyatları üzerindeki etkisini analiz eden bu yaklaşım, aynı zamanda Fibonacci sayı dizisine dayalı matematiksel temeller içerir.

Elliot Dalga Teorisi’nin Temel Dayanağı

Teori, yatırımcıların umut, korku, panik, iyimserlik gibi duygularla piyasalarda belirli bir düzen içerisinde hareket ettiğini varsayar. Bu psikolojik tepkiler, fiyat grafiklerinde dalgalar şeklinde kendini gösterir. Elliot’a göre bu dalgalar rastgele değil; belirli ve tekrarlayan bir düzende oluşur.

Teorinin temel yapısını oluşturan düşünce, fiyat hareketlerinin dalgalar şeklinde yükselip düştüğü ve bu dalgaların birbirleriyle hem zaman hem de fiyat açısından ilişkili olduğudur.

5-3 Dalga Yapısı: Ana Prensip

Elliot Dalga Prensibi’nde fiyat hareketleri iki ana kategoriye ayrılır:

  1. Motiv Dalgalar (Impulse Waves): Trend yönünde gelişen 5 dalgalık hareket.

  2. Düzeltici Dalgalar (Corrective Waves): Ana trendin aksi yönünde oluşan 3 dalgalık düzeltme.

Bu yapı toplamda 8 dalgalık bir döngü oluşturur. İlk beş dalga trendin yönüne doğru ilerlerken (1, 2, 3, 4, 5), takip eden üç dalga (a, b, c) düzeltme niteliğindedir.

Beş Dalganın Özellikleri

Her bir motiv dalga belirli kurallar ve karakteristik özellikler taşır:

  • 1. Dalga: Genellikle en kısa ve fark edilmeyen başlangıç dalgasıdır. Bilinçli yatırımcıların erken pozisyon aldığı aşamadır.

  • 2. Dalga: İlk dalganın geri çekilmesidir fakat 1. dalganın başlangıç seviyesini aşamaz.

  • 3. Dalga: Genellikle en uzun ve en güçlü dalgadır. Yoğun işlem hacmi ile birlikte güçlü bir yükseliş sunar.

  • 4. Dalga: 3. dalgadan sonra oluşan düzeltmedir, ancak 1. dalganın tepe noktasının altına inmez.

  • 5. Dalga: Zirve dalgasıdır. Fiyatların en yüksek seviyeye ulaştığı ancak momentumu azalmış bir aşamadır. Bu noktada RSI gibi göstergelerde uyumsuzluk gözlemlenebilir.

Üç Dalgalık Düzeltme Yapısı (ABC Dalgaları)

Beş dalgalık yükseliş ya da düşüş trendinden sonra piyasa bir düzeltme evresine girer. Bu düzeltme evresi 3 dalgadan oluşur:

  • a Dalgası: İlk geri çekilme.

  • b Dalgası: Kısa süreli tepki alımı.

  • c Dalgası: Asıl düzeltmenin tamamlandığı son hareket.

Bu yapı “Corrective Pattern” olarak adlandırılır ve piyasada yeni bir yönelimin başlangıcına zemin hazırlar.

Fibonacci ve Elliot Dalga Teorisi

Elliot dalga yapıları yalnızca görsel formasyonlardan ibaret değildir; her dalganın boyu ve geri çekilme oranı Fibonacci oranlarıyla açıklanabilir. En yaygın oranlar:

  • %38,2: Kısa vadeli düzeltmeler için kullanılır.

  • %50: Orta düzey geri çekilmeler için dikkate alınır.

  • %61,8 ve %78,6: Güçlü düzeltmelerde kullanılır.

Örnek:

  • 2. dalga, 1. dalganın yaklaşık %61,8 ila %78,6’sı kadar geri çekilebilir.

    1. dalga ise genellikle 3. dalganın %38,2’si kadar geri çekilme gösterir.

Bu oranlar, yatırımcıların potansiyel destek ve direnç seviyelerini tahmin etmesine yardımcı olur.

Dow Teorisi ile İlişkisi

Elliot Dalga Prensibi, Dow Teorisi ile pek çok yönden Teknik Analiz’de Elliot Dalga Prensibi örtüşmektedir. Dow Teorisi’ndeki üç ana aşama (birikim, hızlanma, doygunluk) Elliot’un dalga evreleriyle birebir örtüşür:

  • 1. Dalga (Birikim Aşaması): Bilinçli yatırımcıların sessiz alımları.

  • 3. Dalga (Yayılma Aşaması): Trendin genel kabul gördüğü, işlem hacminin arttığı evre.

  • 5. Dalga (Doygunluk Aşaması): Halkın piyasaya dâhil olduğu, fiyatların zirve yaptığı dönem.

Dalga Dereceleri: Mikrodan Makroya

Elliot Dalga Teorisi’nde her dalga kendi içinde daha küçük dalgalara, daha büyük yapılar ise daha genel formasyonlara bölünebilir. Bu yapı şu şekilde sınıflandırılır:

  • Grand Supercycle: Yüzyılları kapsayan dalga yapısı.

  • Supercycle: On yıllık döngüler.

  • Cycle: Yıllık bazda döngüler.

  • Primary, Intermediate, Minor, Minute, Minuette, Sub-Minuette: Giderek küçülen ve daha kısa zaman dilimlerini kapsayan alt dereceler.

Bu derecelendirme sayesinde Elliot Dalga Prensibi, hem günlük yatırımcılar hem de uzun vadeli analiz yapan profesyoneller için uygundur.

Elliot Dalga Analizinde Dikkat Edilmesi Gerekenler

  • Dalga yapıları her zaman ideal şekilde oluşmayabilir.

  • Karmaşık düzeltmeler (zigzag, düz formasyonlar, üçgenler) doğru analiz edilmelidir.

  • Yatırım kararları yalnızca dalga sayımına göre yapılmamalı; mutlaka indikatörler, hacim analizi ve temel analizle desteklenmelidir.

Piyasa Döngülerini Anlamanın Gücü

Elliot Dalga Prensibi, yatırımcı psikolojisini temel alarak piyasa döngülerini açıklayan güçlü bir analiz aracıdır. Hem yön tayini hem de giriş-çıkış stratejilerinin belirlenmesinde yatırımcılara önemli ipuçları sunar. Fibonacci oranlarıyla desteklenen bu teori, piyasalardaki karmaşık hareketleri anlamlandırmada büyük fayda sağlar.