Ticari Sicil Kaydı Nedir, Nasıl Yapılır?

/ 20 Nisan 2025 / / yorumsuz

Ticari sicil kaydı nedir, nasıl yapılır? bir işletme kurarken atılması gereken en temel adımlardan biri ticari sicil kaydıdır. Ancak bu kavramın ne anlama geldiğini ve nasıl yapıldığını bilmeden önce, ticaret sicili hakkında kısa bir bilgiye sahip olmak sürecin anlaşılmasını kolaylaştırır.

Ticaret Sicili Nedir?

Ticaret sicili, ticari işletmelerin ve bu işletmelere ait bilgilerin kayıt altına alındığı resmi bir defterdir. İşletmenin adı, adresi, faaliyet konusu, ortakları, sermayesi ve yöneticileri gibi birçok temel bilgi bu sicilde yer alır. Bu kayıt, hem işletme sahibinin haklarını korumak hem de üçüncü kişilere bilgi sağlamak amacıyla tutulur. Böylece hukuki işlemlerde şeffaflık sağlanır ve güven ortamı oluşur.

Ticari Sicil Kaydı Nedir?

Ticari sicil kaydı, bir işletmenin resmî olarak ticaret siciline kaydedilmesi sürecidir. Bu kayıt işlemi, işletmenin yasal bir statü kazanmasını ve ticari faaliyetlerine resmen başlayabilmesini sağlar. Ticari sicil kaydını yaptırmayan bir işletme, hukuki olarak bir “tacir” sayılmaz ve bazı yasal haklardan yararlanamaz.

Ticari Sicil Kaydı Öncesi Hazırlıklar

Ticari sicil kaydına başlamadan önce işletmenin hangi türde olacağına karar verilmelidir. Bu noktada iki temel şirket türü öne çıkar:

  • Şahıs Şirketi

  • Sermaye Şirketi (örneğin Limited Şirket – Ltd. Şti. veya Anonim Şirket – A.Ş.)

Eğer sermaye şirketi kurmayı planlıyorsanız aşağıdaki bilgilere önceden karar vermeniz gerekir:

  • Şirketin ticari unvanı

  • Ana sözleşme içeriği

  • Faaliyet konusu ve NACE kodu

  • Şirket adresi

  • Ortaklık yapısı ve sermaye miktarı

  • Yönetim şekli

Ticari Sicil Kaydı Nereden ve Nasıl Yapılır?

Ticari sicil kaydı işlemleri, işletmenin bulunduğu ilin Ticaret Odası aracılığıyla yapılır. Örneğin İstanbul’da bir şirket kuruyorsanız, İstanbul Ticaret Odası (İTO) üzerinden başvuru yapılmalıdır. Kayıt işlemleri hem şahsen hem de mali müşavir aracılığıyla gerçekleştirilebilir.

Aşağıda, standart bir Limited veya Anonim Şirket kurulumu için izlenmesi gereken adımlar detaylı şekilde açıklanmıştır:

1. MERSİS Üzerinden Ana Sözleşme Hazırlanır

MERSİS (Merkezi Sicil Kayıt Sistemi) üzerinden şirketin ana sözleşmesi hazırlanır. Bu işlemi genellikle mali müşavirler yapar. Ana sözleşmede şu bilgiler yer alır:

  • Ticaret unvanı

  • Şirket adresi

  • Faaliyet alanı

  • Ortakların hisseleri

  • Şirketin yönetimi

  • Kar dağıtımı esasları

2. Ana Sözleşme Noterde İmzalanır

Kurucular, hazırlanan ana sözleşmeyi noterde imzalar. Ayrıca yöneticiler için imza beyanı hazırlanır ve kimlik fotokopileri noter onayından geçirilir. Eğer bu işlem Ticaret Odası’nda şahsen yapılırsa, noter işlemine gerek kalmayabilir.

3. Banka Hesabı Açılır ve Sermaye Blokajı Yapılır

Ortaklar, şirket adına bir banka hesabı açar ve sermayenin en az %25’ini bu hesaba yatırır. Bankadan alınacak blokaj yazısı, ticaret sicil başvurusu sırasında sunulacaktır. Şirket kurulduktan sonra bu blokaj kaldırılır.

4. Rekabet Kurumu Payı Ödenir

Sermaye tutarının binde dördü (%0,04) oranında bir tutar, Halk Bankası üzerinden Rekabet Kurumu’na ödenir. Bu ödeme dekontu da başvuru evrakları arasına eklenir.

5. Gerekli Belgeler Hazırlanır

Kurucu ortaklar ve yöneticiler tarafından imzalanması gereken belgeler şunlardır:

  • Kuruluş bildirim formu

  • Oda kayıt beyannamesi

  • İmza beyannamesi

  • Dilekçe

6. Ticaret Odası’na Başvuru Yapılır

Tüm belgeler, bankadan alınan blokaj yazısı ve ödeme dekontu ile birlikte Ticaret Odası’na teslim edilir. Ticaret Odası, evrakları Ticari sicil kaydı nedir, nasıl yapılır? inceleyerek şirketin ticari sicil kaydını yapar.

7. Şirketin Kuruluşu ve Evrak Teslimi

Şirket, ticaret siciline tescil edildiği anda resmî olarak kurulmuş sayılır. Tescil sonrası sicil tasdiknamesi düzenlenir.

8. İmza Sirküleri ve Defter Tasdiki

Kurucu yöneticiler notere giderek şirketin imza sirkülerini çıkartır. Ayrıca mali müşavirlik vekaleti düzenlenir ve resmi defterler noterden tasdik ettirilir.

Ticari Sicil Numarası Nasıl Sorgulanır?

Ticari sicil numarası, şirketin kimliğini tanımlayan eşsiz bir numaradır. Bu numara sayesinde şirketin:

  • Unvanı

  • Adresi

  • Semti

  • Faaliyet durumu

gibi bilgiler kolayca görüntülenebilir. Sorgulama işlemleri, şirketin kayıtlı olduğu ilin ticaret odasının web sitesi üzerinden yapılabilir. Örneğin İstanbul’daki bir şirket için İstanbul Ticaret Odası’nın resmi internet sitesinden sorgulama yapılabilir.

Neden Ticari Sicil Kaydı Önemlidir?

Ticari sicil kaydı, bir işletmenin yasal olarak varlık kazanmasının ilk adımıdır. Şirketinizin resmî olarak tanınması, vergi numarası alınması, banka hesabı açılması ve fatura kesilebilmesi gibi birçok işlemin ön koşuludur. Ayrıca üçüncü kişilerle yapılacak işlemlerde güven sağlar ve hukuki koruma sunar.